Do polskiej społeczności akademickiej:

My, niżej podpisani i podpisane, studenci i studentki, absolwenci i absolwentki, akademicy i akademiczki, pracownicy i pracowniczki oraz osoby nauki, przede wszystkim zaś ci, którym niezmiennie zależy na dobrym imieniu polskich uczelni, jesteśmy przerażeni skalą okrucieństwa i zniszczenia, jakie wciąż dokonuje się w Palestynie za sprawą agresji wojsk izraelskich.

Sytuacja, w której znaleźli się Palestyńczycy, była zatrważająca już rok temu, gdy wielu z nas podpisało się pod listami otwartymi skierowanymi do władz uczelni, w których domagano się między innymi: publicznego i jednoznacznegoj potępienia ataku Izraela na Strefę Gazy oraz okupacji Palestyny, natychmiastowego zerwania współpracy z izraelskimi instytucjami akademickimi, ośrodkami badawczymi, a także innymi organizacjami i firmami oraz bojkotu izraelskich instytucji na szczeblu krajowym i międzynarodowym, do czasu zakończenia okupacji Palestyny, uznania prawa Palestyńczyków do równości i samostanowienia oraz uznania prawa do powrotu dla palestyńskich uchodźców.

Rektorzy naszych uczelni w różnym zakresie odpowiedzieli na te wezwania. Lecz nawet ci akademicy, którzy potępili zbrodnie popełniane wobec ludności cywilnej w Gazie, uczynili to z ostrożnością nie przystającą do skali tej okrutnej zbrodni. Większość postulatów pozostała niewypełniona. Tymczasem w Gazie zrównano z ziemią ponad 74% budynków, w tym 94% szpitali i 87% budynków uczelni i placówek naukowych. Ponad 90% populacji musiało opuścić swoje domy, a ponad 62 000 osób - w tym około 18 000 dzieci - straciło życie.

Brak reakcji ze strony władz uniwersytetów smuci nas tym bardziej, że w obliczu brutalnej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku polskie uczelnie w sposób godny podziwu wezwały rosyjskie środowisko akademickie do potępienia wojny i natychmiast zerwano współpracę z rosyjskimi uczelniami i ośrodkami badawczymi. Jesteśmy świadomi, że oznaczało to dla wielu uczelni poświęcenie istotnych projektów naukowych, jednak solidarność z ofiarami bezwzględnej przemocy była dla nas wszystkich rzeczą najważniejszą.

Ponownie wzywamy do działania na podstawie tych kluczowych dla polskiej nauki wartości. 31 sierpnia 2025 roku do Strefy Gazy wyruszyły statki Global Sumud Flotilla niosące pomoc humanitarną. Jest to największa do tej pory międzynarodowa mobilizacja w historii prób przełamania nielegalnej blokady Gazy trwającej od 2007 roku. Dziesiątki statków z delegacjami z ponad 44 krajów - w tym z Polski - wypłynęło z portu w Barcelonie w kierunku Gazy, wioząc podstawowe dobra, takie jak żywność, woda i lekarstwa. Celem tej pokojowej misji jest utworzenie korytarza humanitarnego, oraz zaprotestowanie przeciwko ludobójstwu, czystce etnicznej i nielegalnej okupacji. A przede wszystkim wsparcie Palestyńczyków, z których - według raportów ONZ - ponad pół miliona przed końcem września wkroczy w piątą, nieodwracalną fazę głodu (IPC Phase 5), w ich walce o życie, godność i wolność.

Jako Polacy wiemy, co oznacza okupacja, dehumanizacja, klęski ludobójstwa i głodu. Naszym moralnym obowiązkiem jest nigdy nie zapomnieć o tym cierpieniu i walczyć o to, by nie doświadczał go nikt inny. “Nigdy więcej” oznacza “Nigdy więcej dla nikogo”.

Kierując się wartościami, które powinny reprezentować polskie uniwersytety - takimi, jak prawda, odpowiedzialność, życzliwość, sprawiedliwość, tolerancja, uczciwość i godność - zwracamy się do Państwa z wezwaniem o objęcie Flotylli Sumud oraz jej polskich reprezentantów patronatem, jak również o jednoznaczne i stanowcze potępienie zbrodni wojennych dokonywanych przez państwo Izrael wobec ludności palestyńskiej.

To szczególnie istotne, biorąc pod uwagę, że od 2010 roku wszystkie flotylle usiłujące przełamać nielegalną blokadę Gazy były przechwytywane lub atakowane przez Izrael na wodach międzynarodowych. W 2010 roku izraelscy komandosi dokonali nalotu na statek Mavi Marmara. Zginęło wtedy 10 aktywistów, a kilkudziesięciu zostało rannych. Aktywiści, politycy i osoby niezależne zaangażowane dzisiaj w globalną flotylle Sumud narażają więc swoje własne życie, zdrowie i wolność, by przełamać blokadę oraz milczenie europejskich rządów i polityków, których działania ograniczają się do pustych deklaracji. To milczenie dotyczy nie tylko trwającej czystki etnicznej, nie tylko ponad 18 lat nielegalnej blokady, ale i 78 lat okupacji oraz przymusowych wysiedleń Palestyńczyków z ich własnych ziem. Tak oceniają to eksperci ONZ, międzynarodowe organizacje praw człowieka - w tym również izraelskie - a także czołowi badacze ludobójstwa i historii Holokaustu.

Aby misja się udała, potrzeba szerokiego wsparcia społeczeństwa. Domagamy się więc, by nasze uczelnie przemówiły jednym głosem i stanowczo opowiedziały się za wsparciem organizacji Global Sumud Flotilla, będącej oddolną inicjatywą obywatelską oraz zwróciły się do władz Izraela o zniesienie bezprawnej blokady Gazy i wycofanie z Palestyny okupacyjnych wojsk. Na koniec, ponownie wzywamy do zerwania współpracy z izraelskimi uniwersytetami i placówkami badawczymi wciąż biorącymi udział w trwającym ludobójstwie, co dobitnie wykazały raporty niezależnych organizacji i badaczy.

Jako przedstawiciele społeczności akademickiej wierzymy, że nasze uczelnie stoją na straży fundamentalnych wartości i praw człowieka, oraz że są gotowe działać, by tych wartości bronić, tak jak w 2022 roku. Chcielibyśmy, aby pokolenia studentów, które przyjdą po nas, mogły z dumą powiedzieć, że uniwersytety, na których studiują, nie były bierne wobec zbrodni, której jesteśmy świadkami.